Bewegingsstoornissen in de psychiatrie
Verantwoording
Wij zouden de stelling aandurven dat de gemiddelde psychiater vaker bewegingsstoornissen ziet dan de gemiddelde neuroloog. Dat komt omdat neurologische bewegingsstoornissen relatief zeldzaam zijn en bewegingsstoornissen bij psychiatrische beelden veel voorkomen. Bovendien induceren veel, door psychiaters voorgeschreven, psychofarmaca bewegingsstoornissen. Constructiever dan de discussie tot welk specialisme bewegingsstoornissen behoren, is de vaststelling dat bewegingsstoornissen een brug vormen tussen de neurologie en de psychiatrie. De redacteur is hoogleraar psychiatrie in Maastricht met als leeropdracht 'Bewegingsstoornissen bij Psychosen'.
Algemeen: Bewegingsstoornissen
- Bewegingsstoornissen in de psychiatrie
Een site voor behandelaren vol info over bewegingsstoornissen die in de psychiatrie voorkomen zoals drug induced, katatonie, en psychogene bewegingsstoornissen. Rijk geillustreerd met filmpjes.
- International Parkinson and Movement Disorder Society
The Movement Disorder Society is de belangrijkste vereniging voor onderzoekers of specialisten in bewegingsstoornissen. Het bevat algemene informatie en kondigt congressen aan en bevat veel nuttige links.
- Klinische evaluatie bewegingsstoornissen
In dit document staat beschreven op welke wijze een patiënt op bewegingsstoornissen onderzocht kan worden. Duur van het onderzoek: ongeveer 5 minuten.
Hier de vragenlijst in het Engels. - The neurology lounge
Een overzicht van belangrijke neurologische sites onder meer JAMA neurology channel en Brain neurology channel.
- Proefschrift The course recognition and treatment of movement disorders in severe mental illness, Charlie Mentzel
The course recognition and treatment of movement disorders in severe mental illness. Promotores Prof. dr. Peter N van Harten (Maastricht University), en Prof. dr Marina A.J. de Koning-Tijssen (UMCG), co-promotor dr. P.R. Bakker.
- Dystonia Ireland
Deze Ierse site biedt relevante info over dystonie, de verschillende vormen veelal geïllustreerd met een afbeelding.
- Psychofarmaca Expert Platform PEPNed
Het Psychofarmaca Expert Platform Nederland (PEPNed) is een samenwerkingsverband tussen het Universitair Medisch Centrum Utrecht, de Universiteit van Maastricht en het psychiatrisch ziekenhuis GGZ Centraal in Amersfoort.
- Website over tardieve dyskinesie
Deze website heeft tardieve dyskinesie als focus.
- Overzicht neurologische aandoeningen
Van de National Institute of Neurlogical disorders and Stroke. Uitstekende beschrijvingen van bewegingsstoornissen en andere neurologische aandoeningen
- Onderzoek van bewegingsstoornissen
Film over onderzoek en herkenning van bewegingsstoornissen. In korte tijd worden alle bewegingsstoornissen die bij medicijnen voorkomen onderzocht.
Algemeen: Rating scales
- Rating scales & scoring sheets
Deze site bevat meerdere rating scales en scoring sheets, zoals voor dystonie, essentiele tremor, myoclonus, restless legs, spasticiteit, progressieve supranucleaire palsy.
- Unified Parkinson's Disease Rating Scale
Ziekte van Parkinson: MDVU - Unified Parkinson's Disease Rating Scale.
Algemeen: Video's
- Katatonie
Filmje uit 1938 met allerlei symptomen als stereotypieen en flexibilitas cerea.
- Functie en anatomie van basale ganglia
Prachtige video waaarin de functies van de baasaale ganglia uitgelegd worden en de neuroanatomie getoond wordt.
Algemeen: State-of-the-art-artikelen
- Acute bewegingsstoornissen door medicijnen
Harten, P.N. Acute bewegingsstoornissen door medicijnen. Tijdschrift voor Psychiatrie 2003, 45:251-263 (free full text).
- De samenhang tussen tics, drang en dwang
Cath, D.C,, Woerkom, T.C.A.M., Bruggeman, R. De samenhang tussen tics, drang en dwang: een vergelijking van het syndroom van Gilles de la Tourette met de obsessieve-compulsieve stoornis. Tijdschrift voor Psychiatrie 2004, 46:305-316.
- The catatonia syndrome: forgotten but not gone
Fink, M., Taylor, M.A. The catatonia syndrome: forgotten but not gone. Archives of General Psychiatry 2009 Nov;66(11):1173-7.
Bewegingsstoornissen door medicatie (zie tevens algemeen)
- Anticholinergic medication for neuroleptic-induced tardive dyskinesia
Anticholinergic medication for neuroleptic-induced tardive dyskinesia (Cochrane Review). Reviewer(s): Soares KVS; McGrath JJ. Review Group: Cochrane Schizophrenia Group; The Cochrane Database of Systematic Reviews; Substantively amended: 14 February 1997; newly commented this issue.
- Anticholinergica load
Anticholinergica kunnen vervelende bijwerkingen geven zoals geheugenstoornissen, verwardheid en vallen; vooral oudere patiënten kunnen daar last van krijgen. Bij polyfarmacie is het belangrijk om de ‘anticholinergic load’ te bepalen omdat veel medicijnen een anticholinerge bijwerking hebben en anticholinerge effecten stapelen.
Dystonie: Diagnostiek
- Dystonia foundation
Deze site biedt compacte achtergrondinformatie over de indeling, classificatie, diagnostiek, oorzaken, prognose en genetica van dystonie. Tevens relevante differentiaaldiagnostiek.
Dystonie: Behandeling
- Dystonia foundation
Een beknopt overzicht van medicamenteuze behandelvormen voor acute en tardieve dystonie maar ook informatie over botuline toxine, chirurgie, en enkele alternatieve behandelingswijzen.
- Surgical movement disorders centre
De site geeft inhoudelijke achtergrondinformatie over de neurochirurgische mogelijkheden bij bewegingsstoornissen zoals Parkinson, essentiële tremor en dystonie.
- Botulinum toxin type A versus anticholinergics for cervical dystonia
Botulinum toxin type A versus anticholinergics for cervical dystonia (Cochrane Review). Reviewer(s): Costa J; Espírito-Santo C; Borges A; Ferreira JJ; Coelho M; Sampaio C. Review Group: Cochrane Movement Disorders Group; The Cochrane Database of Systematic Reviews; Substantively amended: 08 October 2004; unmodified this issue.
Tic-stoornissen
- Behandeling tics met antipsychotica
Overzichtsartikel van 'ticexpert' dr. Cath over de behandeling van tics met antipsychotica.
- Tourette Syndrome Association
De Tourette Syndrome Association verzorgt een uitgebreid aanbod met goede medische informatie over diagnostiek, behandeling en wetenschappelijk onderzoek.
Katatonie
- Katatonie, een syndroom om te herinneren
Overzichtsartikel met handige tabellen voor symptoomherkenning en mogelijke oorzaken.
- Overzicht
Recent en beknopt overzicht beschikbaar op e-medicine van J. Brasic met veel directe links op trefwoord en literatuurlijst.
Katatonie: Boeken
- Catatonia: a clinicians' guide to diagnosis and treatment
Catatonia: a clinicians' guide to diagnosis and treatment. Voorwoord en inhoudsopgave van het leerboek van Fink en Taylor. Dit boek biedt een compleet overzicht van de beschikbare literatuur.
- Catatonia from psychopathology to neurobiology
Leerboek van Caroff et al. Catatonia from psychopathology to neurobiology. Meer gericht op de neurobiologische achterronden van katatonie.
Themanummer: 'Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie'
- Tijdschrift voor Psychiatrie - Themanummer bewegingsstoornissen 57(2015)2
Het februarinummer 2015 van het Tijdschrift voor Psychiatrie is geheel gewijd aan bewegingsstoornissen. Er valt veel te melden over het raakvlak tussen bewegingsstoornissen en psychiatrie. Vijftien artikelen over onder meer katatonie, bewegingsstoornissen als bijwerking, als vroeg symptoom en als onderdeel van een psychiatrisch ziektebeeld.
Maligne neuroleptica syndroom
Het maligne neuroleptica syndroom is een levenbedreigde complicatie van antipsychoticagebruik. Het beeld lijkt sterk, of is mogelijk identiek, aan maligne katatonie. Bas Verwy en anderen schrijven een hoofdstuk over maligne katatonie in het nieuw handboek Spoedeisende Psychiatrie (nog uit te komen)
- Maligne neuroleptica Syndroom
Amerikaanse website boordevol informatie en de mogelijkheid van online advies over behandeling NMS.